To home (logo)
2013

Quintette 2013 vierde kwartaal, jaargang 30 nr 4

Inhoud

Workshop Reinier Voet op uitneembaar binnenblad


Inleverdatum kopij 2014 nr. 1:
28 febr

Cover illustratie: Jean-Marc Pau

Adverteerders:
www.wegenpicks.com
www.moustacheguitars.com
www.hboetzkes.com
www.alfred.com

2Quintette december 2013
Django in America 1946
3Quintette december 2013

Voorwoord

Geachte donateurs,
Nu de dagen weer aan het korten zijn en we straks de langste nacht gaan meemaken wensen wij u allereerst met terugwerkende kracht een fijne St. Nicolaas viering (heeft u ook meegedaan aan de enquête vóór Zwarte Piet?) en achtereenvolgens een fijne Kerst viering, een goed uiteinde en een gelukkig nieuwjaar.
We kunnen prettig terug kijken op ons jubileumjaar 2013. Vier mooie goedgevulde Quintettes, een geslaagde voorjaarsreünie en een prachtige najaarsreünie, de laatsten met topartiesten. Ook is de met regelmaat uitgekomen digitale nieuwsbrief in goede aarde gevallen.

Verder gelieve in deze Quintette iets ongebruikelijks aan te treffen. Een ‘project’ te gelegenheid van ons 30 jarig bestaan. John Desmares heeft dit project verwezenlijkt en ik heb begrepen dat het hem veel kruim heeft gekost. Wij hopen van ganser harte dat u er veel plezier aan zult beleven.
Het is me na veel vijven en zessen gelukt zonder overdreven sponsoring een (Google) formulier te ontwerpen en te publiceren, waardoor iemand zich via onze website www.hcdf.nl als donateur kan aanmelden

Zou het geen leuk idee zijn een familielid, vriend(in) of andere bekende-die-iets-met-Django-of-de-Hot-Club-de-France-heeft donateur te maken?
Mocht u een nieuwe donateur aanmelden ontvangt u , ná ontvangst van de donatie, een mooie Dvd!

Op onze site staat daartoe helemaal op de allereerste pagina links onderaan een geaccentueerde link. Klik daarop en het formulier ontvouwt zich. Na invulling klikt u op verzenden en dan is het registratieproces bijna gereed. Wij zien dat formulier binnenkomen en schrijven u in. Onze database kent u een donateur nummer toe. U bent natuurlijk pas donateur met alle rechten, nadat wij uw eerste betaling binnen hebben. De Quintette en een eventuele Nieuwsbrief komen naar u toe op de adressen, welke u heeft opgegeven. Heeft u aangegeven gebruik te willen maken van betaling via machtiging, dan ontvangt u per separate post daartoe een door de bank erkend machtigingsformulier.

Even voor de duidelijkheid: u wordt donateur van de Stichting Hot Club de France-Nederland omdat u ons een goed hart toedraagt. U wordt géén betalende abonnee van de gratis aan donateurs verzonden Quintette.
Voor het gemak staat de link naar het inschrijfformulier ook op onze FaceBook pagina www.facebook.com/pages/Stichting-Hot-Club-de-France-Nederland/190886284390989 vermeld onder nadere informatie (about). Vermeld mag worden, dat onze nieuwe donateur Jokko Descendre daarvan gebruik heeft gemaakt. Zijn website djangojazz.nl is gewijd aan zijn zelf vervaardigde plectrums.

4Quintette december 2013

Nog even Facebook: Vorige maand heeft Li-janne Nagle als 200e op de “like”-knop gedrukt. Gefeliciteerd, gelieve contact met ons op te nemen. Deze Q staat weer boordevol informatie en lezenswaardige artikelen, alsmede advertenties.
Ik wens u daarmee een paar genoeglijke avonden toe en hoop u volgend jaar wederom te mogen ontmoeten. Reserveert u vast zondag 6 april?

De Voorzitter

Hot Club muziek in de Betuwe

Op zaterdagmiddag 2 november 2013 vond er een geweldige Hot Club sessie in de Betuwe plaats. Midden in het land, in Geldermalsen in grandcafé “Le Melangeur” was er van 14:00 tot 17:00 uur een ontzettend leuke sessie. Sessieleider, Melvin Könings, een contrabassist uit Meteren (vlakbij Geldermalsen), die sinds 1,5 jaar serieus verslingerd is geraakt aan de Hot Club stijl. Zijn achtergrond ligt in de jazz en fusion muziek, hij speelde in talrijke bands van smartlappenorkest tot free jazz combo. Ook is Melvin initiatiefnemer en programmeur van het Cultureel Café Geldermalsen, waar elke week wat te doen is.

Een bezoek aan het Grappelli kamp van Tim Kliphuis in 2012 zette bij Melvin een hot club virus in gang, sindsdien bezocht hij het Django festival Samois (mei 2013) en bouwde hij met Hot Club veteraan Flip Krajenbrink (ook uit de Betuwe) aan een nieuwe formatie, Hot Club de Betuwe. Het Grappelli kamp in de zomer in Oostvoorne was ook in 2013 weer een groot succes en daar vatte Melvin het idee op om een sessie voor gevorderden te organiseren. Op 2 november vond dit voor het eerst plaats onder de naam Django Mélange. Melvin heeft vooraf een paar uitgangspunten en spelregels aan de deelnemers doorgegeven, ook spontane sessies hebben soms wat spelregels nodig.

Een veelgehoorde klacht van gevorderde muzikanten is jam-brei. Dit is de belangrijkste reden dat goede muzikanten soms afhaken in spontane sessies, terwijl je juist wil dat goede muzikanten elkaar inspireren en elkaar opzoeken. Melvin zijn doel met deze sessie is dus de soms wat negatieve elementen van een regulier open podium te elimineren. Dus geen brei aan ritmen, geen ellenlange set solo’s en

5Quintette december 2013

eindeloze nummers. Artiesten op het podium komen dus op uitnodiging en er is ook een zekere repertoirelijst. Maar de vrije opzet blijft wel, waar speelplezier en inspiratie voorop staat. Vrije opzet betekent dus ook geen gage, wel krijgen de spelende artiesten twee consumptiebonnen.
De lol staat centraal in deze sessie!
Belangrijk is wat spelregels waar iedereen vooraf over geïnformeerd is. Zo spelen er nooit meer dan 3 gitaren en 2 violen tegelijk en kan iedere individuele muzikant na twee nummers op het podium afgetikt worden. Dan wissel je dus, ook al was je net lekker bezig. Beetje roulatie is namelijk prima. Ook belangrijk is dat niet iedereen elke keer hoeft te soleren, anders duurt ieder nummer gelijk 15 minuten. Nummers duren liefst maximaal een minuut of zes. Ook belangrijk: we spelen de classics uit het reguliere Hot Club repertoire en alles gaat uit het hoofd. Hot Club muziek speel je vanuit je hart en met je oren, muziek lezen leidt veel te veel af. Er is een zeker basis lijstje met repertoire, doel is dat je daar minimaal de helft van uit je hoofd kent.

Nog zo’n aspect: alles gaat ook akoestisch, dus geen gedoe met versterkers. Alleen de zang versterken we indien gewenst een beetje uit, de rest niet. Zingen mag dus, graag zelfs, maar ook accordeon of andere instrumenten. En nog een aspect: tempo. Het is best leuk zo nu en dan samen een razend snel tempo op te pakken, dat hoort er echt bij. Maar het is zeker niet de bedoeling, alles in rap tempo te spelen. Juist de gedragen nummers zijn vaak een stuk mooier, goed om dat vooraf met elkaar af te spreken.
Nou lekker dan, is het vrij improviseren, dan zijn er ineens allemaal regels! Maar het werkte wel en de praktijk bewees het. Op 2 november jl. was het een groot succes. Volle bak met gezellig publiek en veel enthousiaste muzikanten. Handig natuurlijk ook zo centraal in het land, uit alle windstreken kwamen de muzikanten.
Het succes van 2 november smaakt naar meer, dus een volgende “Django Mélange” sessie is al gepland op zaterdagmiddag 1 februari 2014 van 13:00 tot 17:00 in grandcafé Le Mélangeur op het marktplein van Geldermalsen. Voor het publiek is de toegang gratis (ook het parkeren is gratis, om de hoek op de Kostverlorenkade). Voordeel van de Mélangeur is dat de ruimte relatief groot is en er is ook zalige verse vlaai. Muzikanten zijn welkom, wel vooraf even aanmelden bij Melvin (info@cultureelcafegeldermalsen.nl).

Repertoire: Info Melvin. Sessieleiding: Melvin Könings, 06 – 4343 4343
Frequentie: ieder kwartaal, zaterdagmiddag 13:00 – 17:00 uur
Locatie: Grandcafé Le Mélangeur in Geldermalsen (aan het marktplein)
Openbaar vervoer: vanaf NS station Geldermalsen 12 minuten lopen naar centrum Parkeren: gratis parkeren kan op de Kostverlorenkade langs de Linge (3 minuten lopen)
Meer info: www.cultureelcafegeldermalsen.nl

Een enthousiaste muzikant

6Quintette december 2013

Bezoek le Q ( QueCumBar ) en het IGGF in Gossington.

Deel 2 Concerten:
Billy had zich aardig hersteld en swingde de pan uit. Met een wifi-microfoon in zijn viool liep hij de hele tent door, terwijl het geluid uit de boxen bleef komen. Hij kreeg iedereen in beweging. Zijn gitarist Peter Sheppard deed daar nog een schepje bovenop, daarbij zijn bijnaam ‘tiger’ eer aan doend. gypsy fire Peter speelt een Godefroye Maruejouls gitaar met een tijgerstreep inlay op de hals en opzij in de hals gemonteerde paarse LED-tjes. De ritmegitarist speelde en zong desgevraagd nog een nummer van ‘The Boss’, wat door de zaal uit volle borst werd meegezongen. Dan was het tijd voor de’ Moscow Drugclub’, vijf mannen en een dame. Diverse nummers passeerden de revue, waarbij de mannen als een waar kozakkenkoor met diepe stemmen de klankkleur vormden. Het opzwepende ‘Ochyi Chyornye’, klonk overtuigend zoals zij het gezongen brachten. ‘Club Royale’ volgde en moest het stokje doorgeven aan ‘Gypsy Fire’ zelf. Deze jongens spelen voornamelijk snel.
Je ziet de gitaristen haast niet bewegen en hun handen ook niet, terwijl de vonken er toch wel vanaf spatten. Stuart en Will gaven elkaar de gitaar soli door terwijl Ben Holder zich lustig op zijn viool los liet. Tenslotte was de beurt aan Fapy Lafertin. Die had Martin Limberger op ritmegitaar, Hanna Bienert op viool en George Trebar op bas ter ondersteuning; een mooie internationale mix. Zijn Engels was ook aan de maat en hij kon zelfs grapjes maken. De encore luidde hij alleen in, waarbij hij op een bepaald moment verzuchtte dat zijn begeleiders naar huis waren en hij alles alleen moest doen. Daarop kwam de rest van de band natuurlijk onder luid applaus de Bühne op en werd het nummer gewoon tot een goed einde gebracht.

Meer jams:
Na afloop en het vertrek van de meeste toeschouwers bleef de tent open voor de jams. Aangezien het ineens pijpenstelen regende en ook de wind was opgestoken was er geen party tent veilig genoeg. Tot een uur of drie hield Will de zaak open en in de gaten. Ook bediende hij de bar onder goedkeurende blikken van de verzamelde gitaristen. Toen de lichten uitgingen kwamen de waxinelichtjes op de tafels en werd een enkele zaklamp op het tentplafond gericht, zodat we toch konden zien waar we waren. Vernon liet zijn eerste zelfgebouwde rondgaan en kreeg complimenten van iedereen. Kyle deed meerdere mensen versteld staan van zijn kunnen, terwijl hij deze

7Quintette december 2013

muziekstijl pas een half jaar beoefent. Op Facebook hadden we elkaar al ontmoet. In het echt nu dus ook. Andy speelt al langer en zette meerdere nummers vol enthousiasme in. Toen Will op een bepaald moment vroeg of we ook eens iets sneller wilden spelen heb ik in navolging van Zonzo Basily het nummer , ‘Them there eyes’ ingezet. Dat was hem, waarschijnlijk door de diverse vloeibare versnaperingen toch iets te snel en haakte af. Dan maar weer op een wat rustiger tempo verder. Wegens de aanhoudende regen was er alleen nog een jam bij JiPe, die een stevige grote tent had. Hij liet me vol trots zijn nieuwe gitaar van bouwer Alex Bishop zien en even bespelen. Alex is een student van Godefroye maar heeft zo zijn eigen opvattingen over akoestische terugkoppeling. Hij had bovenin de zijkant van de gitaar een ovaal gat gemaakt, waardoor de muzikant zichzelf beter kan volgen, zonder enorme luidsprekers op zich te hoeven richten. Even later was het toch gewoon bedtijd.

Concerten:
Zondagochtend braken de meeste mensen hun tent af om na de concerten te kunnen afreizen. De dag had alleen een middag programma, waarbij de ‘Samuel Lees band’ het spits afbeet. Sam zag me de tent inkomen en groette mij spontaan waarna hij doorging met het introduceren van de bandleden. Zijn broer speelde bas en een vriend wisselde ritme en soli met hem af. Zijn vrouw Jennifer zong enkele nummers mee. Samuel C Lees Band Samen maakten ze een goed indruk, maar de gasten waren wat vermoeid van de geringe nachtrust ten gevolge van de regen. Na afloop kon ik nog net zijn nieuwe Cd. bemachtigen. Ik had die gewonnen, door de naam van een nummer goed te raden. ‘On the move’ is een prachtige Cd. geworden. Doordat hij er een opdracht op kalkte, leest hij nu als ‘Menno on the move’ en dat is gezien het reizen naar diverse festivals eigenlijk best toepasselijk. Te zijner tijd leest u wel een recensie. Gelukkig werd het droog en konden we na het concert buiten een pizza scoren. Er was een

8Quintette december 2013

heuse pizza oven, een broodbakker met worst en een ijscowagen op het terrein naast de festivaltent aanwezig. Na Sam was de beurt aan het ‘Remi Harris Trio’. Hij en ritmegitarist Benjamin Salmon hadden in Samois nog op het hoofdpodium gestaan met het ‘Samois film Orchestra’. Hier deden ze hun eigen ding en na afloop konden we even bijpraten. Als slot van het festival was de beroemde Gary Potter uitgenodigd. Deze kreeg steun van Will Barnes en George Trebar. Gary speelt alle stijlen en deed onder andere een finger picking Minor Swing, waarbij hij de mensen van de stoelen af kreeg.

Jams:
Dan was het avond en vertrokken de meeste mensen. De festivaltent werd ontdaan van verlichting, geluidsapparatuur en podium. De generator werd afgevoerd en het werd stil. Met een aantal mensen, waaronder Alex Bishop zelf hebben we toch nog wat gejamd, maar wegens diverse werkenden hielden we het tegen een uur of een voor gezien.

Weer weg:
Maandagmorgen was ook voor mij afbreek tijd. De restanten van de gazebo waren snel bijeen geraapt en pasten gelukkig toch nog in de doos. De tipi was binnen een half uur leeg en in de zak. De vuilniszak was ook snel in de container geworpen. honorary friend of LeQ Toen werd het tijd om afscheid te nemen van een paar mensen. Bill en Jenny gingen snel huiswaarts om overal de files voor te zijn. Maggie en John reden met mij in optocht naar Slimbridge voor onze ‘Brekkies’. Bij de ‘Black shed’, naast de draaibrug hadden we afgesproken om een ontbijt te nuttigen. Dit restaurant bedient voornamelijk de long boats, die het kanaal bevaren. Ook verhuren ze een paar van die typisch Engelse smalle lange boten. Het merendeel bestaat uit de opbouw, tevens verblijf, terwijl de achterplecht de plek voor de kapitein/roerganger slechts een meter lang is. Vrienden uit Manchester waren met zo’n boot naar het festival gekomen en hadden daar 10 dagen over gedaan, daarbij een slordige 175 sluizen passerend. De meeste van die sluizen zijn handbediend en je wordt als long boatsman geacht het ook nog zelf te doen. In het winkeltje heb ik een paar boekjes hierover gevonden. Die tonen een paar routes, die je kunt volgen al naar gelang de huurtijd. Dat staat nog een keer te gebeuren, want het is er prachtig. Tijdens het ontbijt kwamen er nog een paar vrienden bij, Steve Laming met zoon Bradley en Andy Luton met dochter Penny. Na het ontbijt hebben we toestemming gevraagd aan en gekregen van de waardin om wat muziek te maken. Met ‘Nuages’ en ‘de foto’s zien we wel op Facebook’ namen we hartelijk afscheid tot volgend jaar.

9Quintette december 2013

Jean:
Na het festival had ik afgesproken traditiegetrouw bij Jean Wheeler, wijlen vriend Keith’s vrouw te baden. Daar het festivalterrein geen faciliteiten biedt behalve wat desinfectans bij de ‘port-a-loo’s’ is een echte douche heerlijk verfrissend. Met Jean is het altijd heerlijk bijkletsen voornamelijk over Samois en de Samoreau familie, maar natuurlijk ook over mijn avonturen met Keith in de afgelopen jaren. Keith zat zo vol met verhalen, waarbij je meestal omviel van het lachen, dat je haast niet kon geloven, dat die verhalen op waarheid gestoeld waren. Nou, elk verhaal is woord voor woord echt gebeurd. Alles heeft zij echt beleefd. Alleen wist ze het wel zo smeuïg te vertellen, dat je dat wel eens in twijfel trok. Hun woning ‘Marlpit House’ is inmiddels verkocht en het huis met bijbehorende grond bevat nu 24 luxe villa’s. Met de opbrengst heeft Jean zich een aardig optrekje kunnen aanschaffen en een potje voor de oude dag kunnen reserveren. Pensioen heeft ze nooit kunnen opbouwen, daar ze de meeste jaren in Keith’s winkel de administratie deed. Ik had wat Chardonnay meegebracht hetgeen in goede aarde viel. Dinsdag mocht ik mee naar dansles, waarbij het voor haar plezierig was niet alleen met de dansleraar te hoeven schuifelen. Voor mij was het moeilijk de aanwijzingen te volgen, maar gelukkig kende ik nog wel een paar pasjes. Aansluitend hebben we haar moeder opgezocht en daar thee gedronken. Ze was behoorlijk afgevallen door een darmstoornis. Desondanks zag ze er goed uit, alsof ze op wintersport was geweest. Ik ben blij, dat we dat gedaan hebben, want ik kreeg twee weken later een mail, waarin haar overlijden na een korte ziekenhuisopname bekend werd gemaakt. Woensdag hebben we ’s ochtends vroeg allerlei hapjes klaar gemaakt, waarna Jean bezoek kreeg van een paar oude vrienden van Keith. Dat gaf weer een hoop verhalen. Met deze mensen hebben we het aloude Engelse croquet met antieke hamers en ballen en poortjes gespeeld, zomaar in de achtertuin. Om buiten toch wat muziek te hebben om de gasten te vermaken mocht ik met een van hen, Graham, wat gitaarklanken toveren, waarbij hij op Keith’s oude akoestische Fender speelde. Geen Gipsy Jazz, maar ze zongen toch vrolijk mee met oude Harry Bellafonte liedjes. Na ons optreden moest er nog meer muziek komen en om mij te plezieren liefst wat originele Django klanken. Daar ik alleen ritme speel en auto en muziekinstrument verzamelaar Graham geen Gipsy Jazz kent werd gekozen voor de pathofoon. Lekker zonder stroom met een opwindmechaniek en zo’n toeter uit de jaren dertig en echte schellak 78 rpm platen. Antiquair Ian heeft wel vier naalden versleten verklaard. Tegen achten was het tijd voor vertrek, wilde ik de ferry nog halen. Dus adieu Jean, adieu nieuwe vrienden. Net op tijd reed ik de veerboot in. Direct na mij gingen de deuren dicht en toen ik aan dek kwam voeren we al. Adieu Engeland.

Terug op het Continent: In België aangekomen kreeg ik het te kwaad. Een uur tijdverschil had het toen ruim na middernacht gemaakt. Dus op een vrachtwagen parkeerplaats tussen de grote jongens heb ik de ogen geloken. Tegen zevenen ging ik verder en rond de middag was ik weer thuis.

Menno v.d. Reijden

10Quintette december 2013

Boeiend Django-concert in de regio Deventer

KWARTET FAPY LAFERTIN (met vooraf QUATRE TICKETS DE SWING)
Op de regenachtige 13e oktober j.l. zocht ik, net als vele anderen, ’s middags zaal ‘Braakhekke’ in Bathmen op, want daar zou een bijzonder gitaaroptreden plaatsvinden.
Op het programma stond het kwartet van de befaamde gitarist Fapy Lafertin met ook Lollo Meier aangekondigd en die spelen niet vaak in deze regio. De organisatie was in handen van ‘Swing4all’ die jazzconcerten organiseert onder het motto: “Jazz on a Sunday Afternoon”.

quatre ticket de Swing

In een overvolle zaal werd de spits afgebeten door de bekende groep: ‘Quatre Tickets de Swing’, een swingkwartet, deze dag aangevuld met Ita van Dijk, zang. De formatie bestaat uit klarinet/sax, twee akoestische gitaren en bas. Het was een sfeervol optreden met veel Django composities, eerst instrumentaal, maar voor een groot deel ook met zang van Ita. Ik hoorde in het Frans gezongen nummers zoals ‘Ménilmontant’ en ‘Domino’. De jaren ’30/40 kwamen in mijn gedachten. (hun nieuwe cd heet ‘Swinging & Singing’)
Na de pauze kwamen de gitaarvirtuozen aan bod. Wat een muzikaliteit en wat een indrukwekkende improvisaties werden door het kwartet van Fapy Lafertin gebracht. Afwisselend waren er solo’s van Fapy en Lollo te beluisteren, begeleid door een zeer swingende ritmegroep. Ook brachten ze bepaalde passages tweestemmig, met precies de juiste timing. Als je de ogen dicht deed, was het soms of je Django Reinhardt hoorde spelen,

11Quintette december 2013

In de eerste set zaten enkele composities van Lollo Meier, zoals bijv. ‘Hondarribia’ en natuurlijk veel titels van plaatopnamen van Django Reinhardt uit de jaren ’30 waaronder: ‘Hungaria’ en ‘Them there eyes’. Maar in de tweede set hoorde ik o.a. het prachtige ‘Are you in the mood’ en het vlotte ‘Japanese Sandman’, met als slot Fapy Lafertin’s laatste compositie, het mooie ‘Plachterida’ (vlinder), schitterend gebracht.

Kwartet Fapy Lafertin

Als toegift werd ‘Les yeux noirs’ gespeeld in een verrassende versie nl. met een solo-intro van Fapy, later aangevuld met de andere musici van zijn kwartet. Het publiek genoot en geen wonder dat er staande ovaties waren voor dit kwartet.. Het was echt zo’n concert dat je lang bijblijft!
Ter completering: Het “kwartet Fapy Lafertin” bestaat uit Fapy Lafertin en Lollo Meier sologitaar, Bram van Es ritmegitaar en Henry Schuler bas. (hun laatste cd is “Plachterida” getiteld)

P.v.Voort ( regio Deventer)

12Quintette december 2013

Ontmoeting met Franco Cerri

Hernieuwde ontmoeting met de bekende Italiaanse gitarist Franco Cerri
In September jl. bezocht ik opnieuw de Jazzschool in Milaan om mijn bevriende relaties daar te zien en materiaal uit te wisselen. Deze grootste Jazzschool van Italië (er is een tweede in Siena) wordt door drie musici geleid. Je kunt er vier jaar studeren voor je einddiploma en er bestaat de mogelijkheid om daarna nog twee jaar de opleiding voor ‘Masterclass’ te volgen.
Ik had dit instituut voor het eerst in 2007 bezocht en een zeer goed contact kunnen leggen met de leiders, allen ware Django Reinhardt liefhebbers. Na nog enkele korte bezoeken was er nu twee jaar overheen gegaan, dus de hoogste tijd voor een nieuwe ontmoeting en om hun nieuwe vestiging in de wijk ‘Forlanini’ te bekijken.
Ik werd allereerst ontvangen door de directeur (gitarist) Maurizio Franco, die enkele jaren geleden een Italiaans boek over Django Reinhardt heeft uitgebracht. Ik had dat boek gekregen en het Italiaans doorgenomen. Dat was de reden dat ik met hem gegevens daarover wilde uitwisselen. Het is een enthousiaste man die elk jaar, naast concerten in Milaan, een Jazzfestival aan het Iseomeer organiseert en verder jazzprogramma’s in Ticino (het Italiaanse deel van Zwitserland) verzorgt.
Ik liet hem de partituren van vier walsjes zien die Django in zijn jeugd heeft gemaakt en die door Matelo Ferret in 1960 op de plaat werden vastgelegd.
Ze zijn uitgeschreven door een Deense relatie, in samenwerking met de Universiteit van Kopenhagen. De reactie was enthousiast: Maurizio neemt nu deze walsjes op in het lesprogramma voor gitaarstudenten. Franco Cerri Hij was ook verbaasd en zeer geïnteresseerd om mijn exemplaar te zien van ‘JAZZ HOT” (uit 1937), het eerste jazz-magazine ter wereld, een initiatief van de vroeger Hot Club de France-leiders uit die jaren. Dit tijdschrift kwam uit in twee talen, Frans en Engels en bevat aankondigingen en recensies van optredens, platen die werden uitgebracht en advertenties.
Ik trof verder ook Enrico Intra aan. Hij is een bekend pianist en docent ‘Masterclass’ piano. Hij toonde mij posters van concerten die hij in Italië en onlangs in Slovenië had gegeven. Toen hij aan de vleugel ging zitten improviseren heb ik enige tijd naar hem zitten luisteren.
Maar, hoewel iets later dan verwacht, kwam nu ook Franco Cerri binnen na een lange vakantie in Ancona te hebben doorgebracht. Als altijd was de begroeting allerhartelijkst.

13Quintette december 2013

Franco is een zeer aimabel persoon en ondanks zijn hoge leeftijd (87) nog altijd actief als docent en met het geven van concerten. Hij is tevens directeur van het in Italië bekende blad “Musica oggi” (Muziek vandaag).
Voor degenen die deze beroemde gitarist niet zo goed kennen:

Franco Cerri is een jazzman van het eerste uur en hij heeft met vele Europese- en Amerikaanse vedetten gespeeld. Enkele grote namen: Dizzy Gillespie, Martial Solal, Phil Woods, Jean-Luc Ponty, Johnny Griffin, Lou Bennett. En wat te denken van optredens met Barney Kessel, Percy Heath van het ‘Modern Jazz Quartet’ (in 1964) en Jim Hall en George Benson (in 1967)?
In 1949 al speelde hij met Django Reinhardt en Stéphane Grappelli in Milaan, vóór dat beide musici naar Rome gingen. Vanaf 1959 trad hij lange tijd op met Chet Baker en ook met Lee Konitz. Hij was bovendien in talloze tv-programma’s te zien.

Django playing with Franco Cerri in Milan

Naast de jazz was hij actief in de showbusiness en trad hij eind jaren ’60 op met Catharina Valente van wie hij toen de begeleider was. Men heeft hem dus in een scala van theaters kunnen zien en horen.
En….naast zijn gitaarwerk, ook met eigen orkest of combo, speelde hij nog bas in diverse formaties, soms met andere bekende jazzartiesten.

Ter ere van zijn 80e verjaardag – in 2006 – had men in het Milanese theater l‘Acrimboldi’ (het tweede theater na de ‘Scala’) een groot concert georganiseerd waarbij alle grote Italiaanse jazzmusici aanwezig waren. En het spreekt vanzelf dat

14Quintette december 2013

Cerri in zijn lange carrière een indrukwekkende reeks platen en cd’s heeft opgenomen.
Zijn collega Maurizio had vorig jaar, als eerbetoon, een lang geïllustreerd artikel over hem gepubliceerd in het Italiaanse tijdschrift “Jazz”, waarvan bijgaande foto’s getuigen. Tevens heb ik voor alle Django-fans een zeldzame (gereconstrueerde) foto van Cerri met Django (uit 1949) uit mijn verzameling aan deze publicatie toegevoegd.
Tot slot wil ik niet onvermeld laten dat ik van mijn vriend Cerri een boekje + cd kreeg die hij voor mij signeerde. Deze Italiaanse biografie geeft een goed beeld van zijn grote muzikale loopbaan die, gelukkig, nog niet is geëindigd.

Georg Lankester


In the Spotlight: “Tim Kliphuis Trio”.

Mijn naam is Tim Kliphuis. Ik heb het geluk gehad, nadat ene Stéphane Grappelli-cd me met het jazz-virus had besmet, spelenderwijs in de gipsy jazz te rollen. Dit gebeurde tijdens mijn vioolstudie door ontmoetingen en concerten met eerst Herman van der Leest, Jan de Jong en Reinier Voet en al snel werd ik door Sinti-gitarist Fapy Lafertin in zijn band gevraagd.

Met Fapy en zijn Quintet heb ik een aantal leuke jaren beleefd met optredens in Nederland en Europa, maar in 2004 vond ik het tijd om zelf eens iets op te zetten. Ik startte in Nederland een band met o.a. Louis Debij op slagwerk en Ton van Bergeijk

15Quintette december 2013

op gitaar (die al snel naar de Dutch Swing College Band verdween), en gelijktijdig begon ik in Engeland wat rond te vragen bij jazzclubs.

Zo kreeg ik contact met bassist Len Skeat, die met Peggy Lee, Ben Webster, Mel Tormé maar ook Grappelli had getoerd. Hij regelde bandleden en een cd-opname in Londen en hierdoor kon ik in 2005 een eerste tournee gaan doen. Buiten Engeland waren er twee concerten in Edinburgh en Glasgow.
Daar was het dat ik gitarist Nigel Clark en bassist Roy Percy ontmoette. Twee spelers met veel kennis van het gipsy jazz-repertoire, maar met een heel persoonlijk eigen geluid. Een eerste toer van de Schotse Hooglanden een jaar later, bevestigde de ‘klik’ die we hadden en snel daarna volgde de eerste Trio-cd: ‘Live in Glasgow’.
We concerteerden nu regelmatiger in Schotland en Noord-Engeland en hadden snel het gevoel dat we voor het Britse publiek wat verder konden gaan dan alleen gipsy jazz. Dat gevoel bleek juist en op de volgende albums ‘Counterpoint Swing’ en ‘Acoustic Voyage’ gingen we steeds verder met het vermengen van jazz, folk en mijn eerste liefde klassieke muziek, met als gevolg dat ons publiek zich ook iets verbreedde en we op steeds weer nieuwe plekken te horen waren.

Hoogtepunten sinds die tijd zijn het Richard Strauss Festival in Duitsland, het Amsterdamse Prinsengrachtconcert, de folkfestivals Celtic Connections (Glasgow), Baltimore Fiddle Fair (Ierland) en Fiddles on Fire (Newcastle) maar ook jazzfestivals van Edinburgh en Brecon. Daar kwam vorig jaar een samenwerking met het Nederlands Kamerorkest en meesterviolist Gordan Nikolic bij in Paradiso Amsterdam, die mijn en Grappelli’s muziek met ons samenspeelden in een akoestisch concert.
Veel plekken waar normaal gesproken geen gipsy jazz-improvisaties te horen zijn, misschien een reden waarom we in oktober dit jaar de Schotse Jazz Award – International kregen voor onze verdiensten voor de jazz.

Afgelopen september gingen we terug naar de bron: Grappelli. We besloten een album te maken in zijn geest, met repertoire uit de Django-jaren maar ook wat van Grappelli’s mooiste eigen composities, die bijna nooit te horen zijn.
Mijn ontmoeting met de maestro dateert uit 1995, bij zijn concert in München waar ik met mijn vriend Herman van der Leest helemaal naartoe was gereisd. Backstage was hij vermoeid maar bemoedigend, in het concert speelde hij de sterren van de hemel.

Onze nieuwe Trio-cd is net uit. Hij heet, hoe kan het ook anders, ‘The Grappelli Album” en is helemaal live opgenomen tijdens een concert op de plek in Glasgow waar mijn Schotse collega’s en ik elkaar voor het eerst ontmoetten.

De cd zal te koop zijn op de aankomende Trio-concerten in Nederland:
9 januari, Concertzaal Middelburg (met Codarts strijkorkest)

16Quintette december 2013

11 januari, De Doelen Rotterdam (met Codarts strijkorkest)
28 januari, Raadhuisconcert Hilversum (met strijktrio)
5 februari, Paradiso Amsterdam (met het Nederlands Kamerorkest)

Verder op de website www.timkliphuis.com en digitaal op i-Tunes.

Tim Kliphuis

De 10 vragen aan: ………. Roger “Moreno”Rathgeb.

Componist en accordeonist bij o.a. Tabor

1. Vertel wat over jezelf. Ik ben in 1956 geboren in Zürich (Zwitserland). Ik speelde daar tot 1980 in een aantal groepen en begon reeds in 1971 mijn eerste songs te “schrijven”. In 1980 kwam ik naar Nederland. Eerst speelde ik samen met de gebroeders Tsjawo en Moro Adell in het orkest van hun neef Tucsi Basily, het Zigeunerorkest Tucsi. Van 1987 tot 2006 was ik muzikaal leider van het “Gypsy Swing Quintett”, ook met Tsjawo en Moro.
Vanaf 1995 begon ik klassieke werken te componeren waaronder in 1998 het begin van het “Requiem voor Auschwitz”.
In 2000 schreef ik het muzikale theaterprogramma “De lange reis” en sinds 2007 ben ik de muzikaal leider van Tabor (weer met Tsjawo en Moro, Janusch Hallema en mijn vrouw Piroschka). In 2010 ontwikkelden wij samen het muzikaal theaterprogramma “O dschipen” (het leven), en in 2012 brachten wij onze laatste CD “Teli lichta” (Onder het licht) uit met allemaal zelf geschreven liederen in het “Romanes”.

2. Wanneer en waardoor kwam de muziek in jou leven ? Ik was reeds als kleuter muzikaal aangelegd. Op tien jarige leeftijd begon ik autodidactisch gitaar te spelen. Toen ik 15 jaar was had ik mijn eerste betaalde optreden. Sindsdien ben ik beroepsmuzikant (ondertussen inmiddels 42 jaar).

3. Wie is je grote voorbeeld ? Uiteraard hoort Django Reinhardt daar ook bij. Maar b.v. ook John Lennon, Paul McCartney, George Harrison, Beethoven, Bach, Debussy, Ravel, Sandor Lakatos, Sandor Jároka, Toki Horváth, en anderen.

4. Bespeel je nog andere muziekinstrumenten ? Mijn hoofdinstrument is accordeon. Maar ik speel ook viool, altviool, gitaar, contrabas, drums en percussie. (En piano, maar enkel maar om te componeren).

17Quintette december 2013

5. Wat is op het toneel je grootste angst ? Ik heb op toneel eigenlijk geen angst. Mijn enige vrees is, dat er tijdens het spelen opeens iets mis zou kunnen gaan met mijn instrument (b.v. op de accordeon blijft opeens een knop hangen, of een toon wordt ineens vals. Of op viool, dat er tijdens het spelen een snaar knapt).

6. Is er iemand die je enorm respecteert en waarom ? Fapy Lafertin. Ik respecteer hem om zijn enorm grote muzikaliteit.

7. Vertel eens wat over het ontstaan van je prachtige Requiem ? Op het idee kwam ik tijdens mijn eerste bezoek aan Auschwitz in 1998. Toen kreeg ik de wens, om voor al die slachtoffers een soort levend monument op te richten. Omdat ik autodidact ben, moest ik eerst heel veel dingen gaan bestuderen, voordat ik überhaupt met componeren kon beginnen (b.v. vorm en opbouw van een Requiem, inhoud van de Latijnse tekst, mogelijkheden en uiterste bereiken van elk orkestinstrument, etc….). Toen ik alles op een rij had, vlotte het in het begin vrij goed.

Na een aantal weken had ik de basisstructuur van meer dan de helft reeds bijeen. Maar toen hield de inspiratie ineens op. En na een tweede bezoek aan Auschwitz in 1999 klapte ik helemaal dicht en kon niet meer verder werken aan het Requiem. Pas toen in 2007 Albert Siebelink van het “International Gypsy Festival Tilburg” mij aanmoedigde om het werk af te maken met een aantal uitvoeringen in Europese hoofdsteden in het vooruitzicht, ging ik weer aan het werk. In 2009 pas was het helemaal af. De première vond plaats op 3 mei 2012 in de Nieuwe Kerk in

18Quintette december 2013

Amsterdam. Daarna volgden nog heel succesrijke uitvoeringen in Tilburg, Praag, Boedapest, Frankfurt, Krakow, Berlijn en s’ Hertogenbosch.

8. Hoe ga je te werk als je componeert ? Meestal krijg ik opeens ergens een melodie in mijn hoofd. Het vaakst gebeurd dat s’ nachts als ik in bed lig, of onderweg in de auto, als ik een lange rit voor me heb. Indien ik thuis ben, ga ik meteen achter de computer, speel die melodie op de piano, sla het op, en ga dan weer slapen. Maar tijdens het slapen komen al de ideeën voor de verdere uitwerking (akkoorden, ritme, instrumentatie etc…). En de volgende dag zet ik mij dan weer aan de computer en begin met de uitwerking. Als ik onderweg ben, zing ik die melodie op een recorder (die ik altijd in de auto heb liggen), en als ik thuis ben, zet ik mij onmiddellijk aan de computer voor de verdere uitwerking.

9. Wat maakt je naast de muziek gelukkig ? Eigenlijk is de muziek het enige, wat mij werkelijk gelukkig maakt. Maar ik ben natuurlijk ook heel erg blij met mijn vrouw Piroschka. En vooral ben ik blij, dat ik met haar samen in Tabor kan spelen.

10. Heb je nog ergens spijt van ? Dat ik niet reeds in mijn jeugd de mogelijkheid had, om op het conservatorium muziek en compositie te studeren.

John Desmares

19Quintette december 2013

Jubileum Cd

Onze dank gaat uit naar de groepen die belangeloos één of meerdere tracks hebben afgestaan.

Feigeli Prisor & Prisor Jazz Band, van de cd: ‘Fetela’. Track: ’Mr.Paganini’ en ‘Cry me a River’. Feigeli Prisor, Tim Kliphuis, Sendelo Schäfer, TchawoAdell, André Donni, Peter Krijnen, Nidja Prisor.

The Strong and Silent Types, van de cd: ‘Soulful Gypsy Swing’. Track: ‘Rythmes Gitans’. John Ligthart, Martien Peerdeman, Boris Nauta, Marcel Snijders.

Paulus Schäfer, van de cd: ‘Twelfth Year’. Track: ‘Claire De Lune’ en ‘Twelfth Year’.
Paulus Schäfer, Tim Kliphuis, Nous’che Rosenberg, Noah Schäfer.

The Swinging Strings, van de cd: ‘Gronology’. Track: ‘Djangology’.
Mark Lubbers, Ronald Kamphuis, Isa Azier, Ruurd-Jan de Meulder.

Quatre Tickets de Swing, van de cd: ‘Swinging & Singing’. Track: ‘Mélodie au Crépucule’. Georg Lankester, Peter Swart, Arthur van Dijk, Eric van Buijsen.

Reinier Voet & Pigalle 44, van de cd’s: ‘My Room’ en ‘Reinier Voet & Pigalle 44’. Track: Resp. ’La Déesse’ en ‘Les Fenêtres de Moscou’.
Reinier Voet, Jan Brouwer, Jelle van Tongeren, Jet Stevens, Hermine Deurloo.

Tabor, van de cd: ‘O’dschipen’. Track: ‘Dzjelem, Dzjelem’.
Moro Adell, Tchawo Adell, Roger’Moreno’Rathgeb, Piroschka Triska, Janusch Hallema,

Thomas Baggerman Trio, van de cd: ‘Eva Sur Seine’. Track: ‘Dream Of You’.
Thomas Baggerman, Max Baggerman, Machiel Willemsen, Eva Scholten.

Hot Club de Frank, van de cd: ‘Amsterdam- Boekarest’. Track: ‘Incompleet/Swing voor Zwaantje’. Frank Meester, Harold Berghuis, Jelle van Tongeren, Wim Lammen.

Swinc, opgenomen in studio Robbie Grosveld, prod. John Desmares. ‘My Melancholy Baby’. Stefan Koppenaal, Marc Alberding, Robert van Gemert, Michiel van Engelen.

Gipsy Trio de Rijke, van de cd.: ‘Nous Sommes Impatients’. Track: ‘Joseph, Joseph’. Roy de Rijke, Tonjo Basily, Morice Basily.

Mark Lubbers, Improvisatie op Nuages. Postuum.

20Quintette december 2013

Deze verzamel-cd wordt u aangeboden door het bestuur van St. Hot Club de France Ned. ter gelegenheid van het 30 jarig jubileum.

Tracklist
01  Mr Paganini ( Sam Coslow )
02  Rythmes Gitans ( J. Privat )
03  Claire De Lune ( J. Kosma )
04  Djangology ( D. Reinhardt )
05  Mélodie au Crépucule ( D. Reinhardt )
06  La Déesse ( Reinier Voet )
07  Dzjelem, Dzjelem ( Zarko Jovanovic )
08  Dream Of You ( D. Reinhardt, M. Willemsen )
09  Twelfth Year ( D. Reinhardt )
10  Les Fenêtres de Moscou ( T. Khrennikov )
11  Cry Me A River ( Arthur Hamilton )
12 Incompleet/Swing voor Zwaantje
( J. v.Tongeren, H. Berghuis )
13  My Melancholy Baby ( Ernest Burnett )
14  Joseph, Joseph ( S. Chaplin, S. Chan )
15  Nuages ( D. Reinhardt )

De uitvoerende groepen zie andere pagina.

Met verdere dank aan:

Alle musici, Robbie Grosveld, Henk van Beurden, Richard Halmans, Ton van der Steen, DTA Systems,

Café het Dorstig Hert.

Productie: John Desmares.

21Quintette december 2013

Wist u dat:?

  • St. Hot Club de France Ned. dit jaar 30 jaar bestaat?
  • Iedere 3e woensdag van de maand ‘Hot Club Sessies’ zijn in ‘Het Wapen van Bloemendaal’. Hoek Zijlstr/Veststr. o.l.v. “Petit Four” 20.30 u. info@fielvanderveen.nl
  • De D.V.D. van de voorjaarsreünie met ‘Swinc’,’ Pigalle 44’ en Paulus Schäfer met Tim Kliphuis te bestellen is bij ondergetekende?
  • Op 6 april 2014 onze reünie staat gepland in de Azijnfabriek te ´s Hertogenbosch?
  • Er nog enkele onder u vergeten zijn hun donatie over te maken van 2013 ?
  • Gitaarvirtuoos Jacques Montagne enkele weken vóór Samois 2013 is overleden?
  • Alle cd’s ooit beschreven in de rubriek ‘cd’s onder de loep’, te koop zijn bij de stichting?
  • Het donateurs aantal gestaag aan het stijgen is?

John Desmares

Mededeling/wist u dat:

Prinses Beatrix bij slotakkoord Europees Roma- en Sinti-project “Requiem voor Auschwitz”
30 oktober 2013
RVD, nr. 242: Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix der Nederlanden is op woensdag 30 oktober 2013 aanwezig bij het slotakkoord van het Europese project “Requiem voor Auschwitz” in Tilburg.

Met het project wordt sinds 2012 aandacht gevraagd voor de slachtoffers van de Holocaust, waaronder 500.000 Roma en Sinti, en voor de hedendaagse positie van de Roma en Sinti-gemeenschap in Europa.

Het Requiem voor Auschwitz, van componist en Sinto Roger “Moreno” Rathgeb, werd voor het eerst uitgevoerd in De Nieuwe Kerk in Amsterdam op 3 mei 2012 door het Roma en Sinti Philharmoniker uit Frankfurt am Main onder leiding van Ricardo Sahiti. Daarna volgden uitvoeringen in diverse Europese hoofdsteden, waarbij de concerten werden geflankeerd door een programma met tentoonstellingen, debatten, films en documentaires over de recente geschiedenis van Roma en Sinti in Europa.

22Quintette december 2013

In Tilburg wordt in aanwezigheid van Prinses Beatrix door componist Roger “Moreno” Rathgeb aan middelbare scholieren een toelichting geven op het Requiem. Vervolgens zal het Koninklijk Zigeunerorkest Roma Mirando onder leiding van dirigent en eerste violist Roma Mirando hedendaagse klassieke zigeunermuziek ten gehore brengen, daarbij ondersteund door gastmusici Tomy Varadi (viool), Bokki Vink (cymbalom) en leerlingen van de Sinti Muziekschool uit Arnhem.

Later in het jaar volgen de scholieren het project `Het Requiem op School` waarbij Rathgeb ingaat op de achtergrond en de verschillende onderdelen van het Requiem en de cultuur van Roma en Sinti.

Tilburg, 30 oktober 2013: Prinses Beatrix, componist Roger ‘Moreno’ Rathgeb en gastheer Zoni Weisz tijdens het slotakkoord van het Europese project “Requiem voor Auschwitz”
Met het project wordt sinds 2012 aandacht gevraagd voor de slachtoffers van de Holocaust, waaronder 500.000 Roma en Sinti, en voor de hedendaagse positie van de Roma en Sinti-gemeenschap in Europa.

John Desmares

23Quintette december 2013

Opname van de nieuwe cd. van Rino van Hooijdonk

Een maandje geleden kreeg ik een mailtje van de Canadese gitarist Denis Chang met de vraag of ik geen interesse had om een cd. op te nemen in mijn studio met Rino van Hooijdonk (sologitaar), Tcha Limberger (viool en klarinet), Vili Scikos (contrabas) en Denis Chang (ritmegitaar) zelf.
Als grote Gipsy Jazz freak zei ik uiteraard ja, mede ook omdat Rino een goede vriend van mij is en ik hem een geweldige gitarist en mens vind.
We hadden afgesproken om het weekend van 5 en 6 oktober te reserveren voor de opnames. Het was een heel aangename ontmoeting met deze 4 totaal verschillende karakters, zowel op menselijk als op muzikaal vlak. Na de kennismaking begaven we ons naar mijn studio, die niet erg groot is, maar wel een goede klank heeft.
Na enig overleg, kwamen we tot de beslissing om de “old school” opnametechniek te gebruiken, wat inhoudt dat we maar 1 microfoon zouden gebruiken. Het nadeel hiervan is dat er geen stereodiepte is en dat er geen “mixing” i.v.m. balans meer mogelijk is in de eindmix.

Om die reden hebben we voor 3 microfoons geopteerd, waarvan 1 ribbon microfoon (de typische oude microfoon met warme klanken) die een beetje in de buurt van Rino stond, de 2de buizenmicrofoon in de buurt van Tcha, en de derde microfoon tussen de ritmesectie, die bestond uit een ritmegitaar en een contrabas. Na wat testen, waarbij de fantastische oren van Tcha naar boven kwamen, en na het verplaatsen van enkele akoestische panelen hadden we een goede plaatsing gevonden.

24Quintette december 2013

De zaterdag hebben we gebruikt om alle nummers door te nemen en ook alles op te nemen als repetitieopnames. Tcha nam een beetje de muzikale leiding door veel dingen aan te geven en ook de bassist in het Hongaars al spelend te zeggen welke akkoorden hij moest spelen, want Vili kende zo goed als geen nummer dat gespeeld werd. Het zijn zeker geen voor de hand liggende nummers en toch heeft Vili zonder iets te noteren of opnieuw te vragen alle nummers in zijn hoofd!
Ook Rino had heel goede arrangementen bedacht, die Tcha kon appreciëren.

Tijdens het eten en de pauzes kwam zowel de intelligente als zachte kant van Tcha naar boven, die een fantastische visie op het leven heeft. Vili is een man van weinig woorden. Hij sprak echt met zijn bas en met zijn nieuwe grote Samsung mobieltje, waarvan hij regelmatig beelden liet zien van zijn zoon en dochter die viool spelen, en dit op echt topniveau.
Na de intense zaterdag brak de echte opnamedag aan. Zondag om 11 uur. Denis had zijn camera mee, omdat er een video-cd. van gemaakt gaat worden. De eerste nummers gingen nog wat moeizaam, maar toen kwam de geoliede machine op gang. Het was heel fascinerend te zien hoe deze 4 mensen die nooit samen gespeeld hebben na een dag de groove samen begonnen te voelen, waar sommige bands heel hun leven over doen !
De inventiviteit van Rino was heel duidelijk, omdat hij bij elke take een heel andere solo speelde, die telkens melodisch goed overeind bleef. Dat Tcha een uitzonderlijk muzikant is, kwam op deze dag nog meer naar boven. Hij speelde zo lyrisch, gevoelig met een heel juiste intonatie. Zijn vibratie is zo passioneel, dat ik de geschiedenis van

25Quintette december 2013

zijn hele familie voel, die waarschijnlijk allemaal al heel lang muziek spelen op hoog niveau. Ik had soms het gevoel dat Grappelli voor me stond, maar dan met Gipsy roots .
Denis Chang was erg functioneel en professioneel. Hij was de drive als soms de vermoeidheid toesloeg en als er ergens een bijna niet hoorbaar akkoordfoutje was, wou hij dat er toch een nieuwe opname van werd gemaakt.
Vili zat helemaal in de sfeer tijdens de opnames. Zijn strakke begeleiding, die samen met Denis één was, zijn speciale strijksound en geweldige solo’s zullen zeker op de cd. naar voren komen.
De titels ga ik nog niet verklappen, maar Django zal aanwezig zijn.
Het waren echt unieke dagen met deze topmuzikanten. Denis is nu in Canada de beelden, samen met de opnames aan het verwerken. Hopelijk is hij snel klaar, zodat jullie allemaal kunnen genieten van deze bijzondere muzikale samensmelting !
Ook zal er zeker een cd. recensie in de Quintette verschijnen.

Dominique Nelis

Boekbespreking

“GYPSY JAZZ” een boek voor de ware liefhebber

Dit bijzondere werk dat enige jaren geleden is verschenen is m.i. nog niet in Quintette besproken, dus leek het mij aardig het maar eens onder de aandacht te brengen Onder de titel “Gypsy Jazz, in search of Django Reinhardt and the soul of Gypsy Swing” beschrijft de Amerikaan Michael Dregni de muziek en de musici waarmee wij en onze stichting zich bezighouden. Daarin veel over de ‘roots’ van de Django-muziek en uitgebreide info over alle musici in dit genre.

Het werk begint met een lange opsomming van namen van Gipsy musici, meestal gitaristen, waar mogelijk aangevuld met geboorte- en overlijdensjaren.
In het eerste hoofdstuk wordt beschreven hoe Django’s gitaarspel in de Verenigde Staten werd ontvangen, iets waarvan wij weinig afweten. Zo kun je bijvoorbeeld de ervaringen van B.B. King lezen en van anderen, waaronder ook die van de schrijver zelf.
Michael is verschillende keren naar Parijs gereisd om bepaalde buurten te bezoeken en met mensen over Django’s opkomst te spreken (o.a. Alain Antonietto). Hij beschrijft dan Django’s banjo-jaren. (ik heb daarover zelf ook e.e.a. gepubliceerd). Over die begintijd kun je ook het nodige lezen over Reinhardt’s leermeesters Poulette Castro en wat de Musette betreft Gusti Malha.

Verder uitgebreide info over het arrondissement Pigalle, de eerste ontmoeting tussen Django en Stéphane, hun eerste opnamen en optredens. Maar eveneens over de latere jaren waarin het kwintet op tournee door Engeland ging; interessante

26Quintette december 2013

informatie over de samenwerking met impressario Lew Grade en zangeres Beryl Davis die menig jaar met het kwintet optrok.
In de volgende hoofdstukken wordt de oorlogsperiode beschreven, die aanvankelijk voor Django zeer succesvol was, maar waarin hij later, toen de tijden slechter werden, verschillende keren naar Zwitserland trachtte te vluchten, wat steeds op een mislukking uitliep.

Een volgend chapiter gaat over de naoorlogse jaren met de opkomst van de Amerikaanse ‘Bebop’ met enige invloed op Django’s spel en interessante gegevens die Michael los kreeg in zijn gesprekken met mensen als René Mailhes, Christian Escoudé en Babik, de zoon van Django. Verder komen de belangrijkste gitaartypes en elementen aan de orde en plekken waar deze in Parijs soms nog te vinden zijn. De schrijver bezocht ook het pelgrimsoord Saintes Marie de la Mer, waarover hij het nodige vertelt. En er is veel te lezen over de beroemde familie Ferret en de Musette met bijvoorbeeld Gus Viseur. Gusti Malha komt opnieuw vrij uitgebreid aan bod wegens zijn grote invloed op de Gipsy muziek.
Behalve Parijs werd Corsica door Michael bezocht, alsmede Marseille en Avignon waar Leo Slab zijn laatste jaren doorbracht. (ik heb deze violist in 2005 ook gesproken, zoals sommige donateurs zich wellicht herinneren) Verder passeren Moréno en Tchan Tchou de revue, alsmede Django’s eerste zoon Lousson Baumgartner, die lange tijd in Amerika woonde en speelde. Deze overleed in 1992 net terug in Frankrijk. Tot slot schrijft Michael over de latere tijd met Bamboula Ferret, WASO en de Rosenbergs.
Het werk van Dregni bevat ook foto’s en telt 333 pagina’s.
ISBN no. 978-0-19-531192-1

Georg Lankester

27Quintette december 2013

Nostalgische Note’n.

Op een van mijn zoektochten door alle oude Quintettes vond ik een mooie verhaal over de ontmoeting van Stéphane Grappelli met het Rosenberg Trio. (Quintette dec. 1997, Mary Honcoop)

Op het Tourcoing Jazz Festival van 14 november jl. werd in het kader van een serie jazzfestivals rond de stad Tourcoing in Frankrijk een jazzavond georganiseerd als eerbetoon aan de 50 jaar eerder overleden componist/violist Michel Warlop. Deze had in de jaren dertig een orkest waarin Django Reinhardt geregeld speelde. ( nog te horen op cd’s in de serie Django’s Intégrale).
Stéphane Grappelli was uitgenodigd als eregast van de avond samen met het Rosenberg Trio.
Vooraf werden de muziekstukken van de hand van Warlop beluisterd om eventueel een toepasselijk stuk in te studeren. De meeste composities waren echter duidelijk bestemd voor een groot orkest en niet voor een trio. Hierna werd besloten het stuk ‘Love For Sale’ te spelen. Een stuk dat de heren Warlop en Reinhardt in ieder geval samen hadden gespeeld.
Voor de voorstelling kwam Stéphane Grappelli in zijn rolstoel, zeer verzwakt en duidelijk heel ziek, samen met zijn begeleider in de kleedkamer om even te praten met Stochelo, Nousçhe en Nonnie. Het weerzien was ontroerend. Al zes maanden was Grappelli niet meer buitenshuis geweest maar hij wilde zo graag het Rosenberg Trio nog een keer horen spelen en hij wilde zo veel bespreken met Stochelo.

De voorstelling was een groot feest. Het Franse publiek genoot zeer van de bekende stukken van Django Reinhardt en toen aan het eind van de voorstelling, Stéphane op het podium kwam volgde een staande ovatie waaraan haast geen einde kwam. Niemand kon toen vermoeden dat dit het laatste applaus zou zijn voor deze legendarische violist. De foto die gemaakt is in de kleedkamer, laat zien hoe Stéphane genoot van deze laatste ontmoeting. Hij vertelde steeds maar weer hoe hij had genoten van de samenwerking met het Rosenberg Trio in Carnegie Hall en de diverse Jazz festivals in Schotland, Italië en Oostenrijk. Hij was trots op het Rosenberg Trio en de CD die ze samen gemaakt hadden. Stéphane Grappelli zal gemist worden om zijn vakmanschap, zijn innemende glimlach en zijn verhalen uit de tijd van het ”Quintette du Hot Club de France”.

John Desmares

28Quintette december 2013

Cd recensies

Hot Club de Frank: Amsterdam- Boekarest

Wim Lammen, saxofoon en klarinet, Jelle van Tongeren, viool, Harold Berghuis, gitaar en Frank Meester, contrabas.

Balkanbop. (Jelle van Tongeren), Lolita. (Harold Berghuis), Monk. (Jelle van Tongeren), Mijntje’s Tantz. (Harold Berghuis), Marrakech. (Jelle van Tongeren), Traag doch alras rap.(Jelle van Tongeren), Valerie’s Valse. (Frank Meester), Amsterdam – Boekarest.(Harold Berghuis), ‘t Ga je goed. (Harold Berhuis), Tafi. (Jelle van Tongeren), Wolf. (Frank Meester), Incompleet. (Jelle van Tongeren) / Swing voor Zwaantje, (Harold Berghuis), Coole gypsies. (Harold van Tongeren), Niemendael.

In de vorige Quintette staat een artikel gewijd aan Hot Club de Frank. In de laatste alinea van dit stukje geeft Frank Meester aan dat de opnamen voor een nieuwe cd. waarop alleen eigen stukken van de bandleden staan, bijna is afgerond. Een exemplaar van deze cd, die in januari 2014 wordt uitgebracht, heb ik nu voor me.

Het zijn geweldige muzikanten. Het orkest speelt als een team, alles precies gelijk in het samenspel en discipline in de arrangementen. Daar ze bijna ieder jaar spelen op het North Sea Jazzfestival en wereldwijd optreden geeft wel aan dat ze goed zijn.

Dan de cd.

1.De groep opent met ‘Balkanbop’ en meteen valt op, wanneer Harold een solo op de gitaar speelt, het ritme van de slaggitaar nu wordt overgenomen door Wim met vooral ritmische saxofoon partijen en Jelle met korte raspjes op de viool. Het resultaat is een nieuw geluid. Voor degene die deze band nog niet kennen, een nieuwe ervaring, maar wat een heerlijk swingend nummer.

2.Dan het tweede nummer ‘Lolita’, van de hand van Harold, Wederom heerlijk meeslepende muziek van viool, saxofoon en gitaar op een prachtige melodielijn. Hier vult de bas prima de leegte op die zou kunnen ontstaan wanneer Harold op zijn gitaar de melodie brengt. Wim krijgt hier de kans om op zijn saxofoon weelderige solo’s te brengen.

3.In het derde nummer ‘Monk’ van Jelle, een weelderige sax die prima samenklinkt met de viool. Een aparte ervaring, dit hoor je niet vaak.

29Quintette december 2013

4.In ‘Mijntje’s Tantz’ Oosterse sferen met nu de klarinet. Lekker uptempo. Dat viool en klarinet goed samengaan om oosterse sferen te creëren, wordt hier weer eens bewezen. Dat iedereen het ritme speelt kun hier duidelijk horen. Dit is de echte Hot Club de Frank.

5.Daarna wordt dit in het vijfde nummer ‘Marrakech’nog eens dunnetjes over gedaan. Een klarinetopening, die samen met een gestreken bas je meteen doet denken aan Istanbul aan de Bosporus.

6.‘Traag doch alras rap’ klopt met de titel. Klarinet en viool openen langzaam met een melodie die me een beetje doet denken aan ‘Les Fenêtres de Moscou’. Dan gaat het rap verder met sax en viool die unisono de melodie laten horen, het klinkt perfect. Dit wordt nog een paar keer herhaald en het valt je meteen op hoe goed die twee samenspelen.

7.Dan volgt ‘Valerie’s Valse’, de naam zegt het al, een musette, gecomponeerd door Frank Meester. De melodie wordt steeds gespeeld door de gitaar met afwisselend samenspel van viool en een klein beetje saxofoon.

8.In ‘Amsterdam – Boekarest’, dendert een ware Oriënt Express voorbij. Alle elementen zitten er in. Je hebt ook het idee dat je daadwerkelijk in die trein zit en dat Hot Club de Frank in het gangpad van de restauratiewagen staat te spelen.
De improvisatie van Jelle kan zo onder iedere treindocumentaire geplakt worden, je ziet de locomotief stomen. Echt een tof nummer.

9.De klarinet in ‘ ’t Ga je goed’, klinkt als muziek in je oren. Mooie houttonen, dat voelt goed. Wim moet maar zo lang als mogelijk aan ’t woord blijven, hij komt hier het beste over.

10.‘Tafi’, weer een werkje van Jelle van Tongeren, begint met een soort Big Band opening, een heerlijk stuwend tempo. Ik zelf hoor dit graag. Dit past bij mooie zomeravonden, lekker buiten zitten in een rustig omgeving en genieten van de melodie en de improvisaties. Maar dan, ineens na drie minuten verandert alles. We zijn in een “Klezmer” omgeving beland. Lekker voor Jelle maar iets minder voor mij.

11.Dan alweer het elfde nummer van deze cd. en de tweede compositie van Frank Meester met de titel ‘Wolf’. Bij het begin denk ik meteen aan track nummer zes van deze cd. Snel klik ik even terug naar dat nummer, het geeft inderdaad dezelfde sfeer weer. Dan verder luisterend, Wim weer op sax, wat een fijn geluid. Gitaar en viool geven ieder een eigen invulling aan deze melodie, alle nootjes

30Quintette december 2013

keurig neergezet. Het stuk eindigt weer met de sax. Jammer dat dit laatste zo snel voorbij is.

12.De eerste minuut van de twaalfde track is ingeruimd voor een walsje met de naam ‘Incompleet’. Daarna gaat het naadloos over in ‘Swing voor Zwaantje’. Iedereen kan virtuoos zijn invulling geven aan dit swingende nummer.

13.Dan alweer het op één na laatste werkje van deze cd. ‘Coole Gypsies’ van Harold. Viool en klarinet brengen weer prachtig unisono de melodie in een razend tempo over naar de luisteraar.

14.Een waardige afsluiter van deze cd. is ‘Niemendael’.

De laatste keer dat deze groep een cd. uitbracht was in het 2009. Liefhebbers van dit orkest hebben weer iets om naar uit te zien. Het zijn, zoals ze het zelf omschrijven “Vier jonge mannen, inventief, virtuoos en vooral gretig; in vliegende vaart doorspekken ze hun muziek met wendingen en motieven, puttend uit traditionele swing, eigen composities en zigeunermuziek”.

Een cd. die absoluut niet mag ontbreken in uw verzameling!

Info: www.hotclubdefrank.nl

Rob Huijsmans

Tim Kliphuis Trio: The Grappelli Album

Tim Kliphuis, viool, Nigel Clark, gitaar en Roy Percy, contrabas.

Honeysuckle Rose, I Surrender Dear, Valse du Passé, How High the Moon, La Chanson de Rue, Piccadilly Stomp, J’Attendrai, Où Es-Tu Mon Amour, Swing 39, Souvenir de Villingen, Hesitation, Shine, The Nearness of You, Stompin’ at Decca.

Eind 1995 bezocht Tim Kliphuis een concert van zijn held Stéphane Grappelli, een van de grootste jazzviolisten uit de geschiedenis. Het was een belangrijk moment voor Kliphuis. Hij ontmoette Grappelli backstage en mocht zelfs wat voorspelen. De jaren daarna speelde hij vooral viool in de stijl van Grappelli.

31Quintette december 2013

Kliphuis raakt bekend wanneer hij in 1999 samen gaat werken met de Belgische Gipsy en gitaarlegende Fapy Lafertin. Kliphuis toerde in Europa met Lafertins Quintet en maakte drie cd’s met hem, voordat hij solo gaat in 2004. Zijn debuutalbum uit 2005 is getiteld ‘Tribute to Grappelli’.

Sinds 2006 combineert hij klassiek, folk en wereldmuziek met Gipsy jazz en speelt hij vaker buiten het jazz-circuit, zoals op het folkfestival ‘Celtic Connections’ in Glasgow.

Dan verschijnen achtereenvolgens van zijn hand, in 2008, het lesboek ‘Stéphane Grappelli Gypsy jazz violin’ en in 2012 de opvolger hiervan ‘Grappelli Licks’.
Inmiddels heeft Kliphuis zijn eigen stijl gevonden. Hij verwerft vooral bekendheid in de Engelse jazz scene en daarna in Amerika, Ierland en Zuid-Afrika. Dankzij het lesboek krijgt hij lesaanvragen uit heel de wereld.

Op zijn reizen krijgt hij de kans met de beste lokale musici samen te werken en van hen te leren. Zijn album ‘Acoustic voyage’ komt uit in 2010 en is een muzikaal verslag van die reizen. Tango, Afrikaanse muziek, Latin, funk, klassiek, alle stijlen komen voorbij in een bezetting van piano, percussie, gitaar en contrabas.
Sinds 2012 is hij jazzviooldocent aan het conservatorium van Tilburg. Jaarlijks organiseert Kliphuis het Grappelli Camp in Nederland, voor violisten, gitaristen en bassisten in deze stijl. Een verslag hiervan vind je in de vorige Quintette, nummer 3.

The Grappelli Album

In oktober 2013 kwam deze cd. uit. Van de veertien titels op dit album zijn er vijf gecomponeerd door Grappelli en twee titels zijn van Grappelli en Reinhardt samen. Alles live opgenomen op 29 september in café Cassaschock in Glasgow. Het is direct en zeer dicht bij de musici opgenomen zodat het publiek niet storend is. Het geeft wel aan dat dit fantastische muzikanten zijn, als alles direct op de master gezet kan worden.

De cd. opent met ‘Honeysuckle Rose’. Tim begint met een fraai intro en zet daarna de melodie neer zoals Stéphane Grappelli dat doet. Dan even later een tempoversnelling en een begeleiding in dit nummer dat vraagt om de cd. verder af te luisteren.

Het tweede werkje ‘I Surrender Dear’ krijgt een intro van Nigel op de gitaar. Daarna maken en bewerken ze samen de melodie. Violist en gitarist geven elkaar de kans om eigen improvisaties te maken. Vooral de twinkelende gitaarimprovisaties maken indruk op mij.

Daarna ‘Valse du Passé’ van Grappelli. De titel geeft al aan dat het een ¾ maat is en dit wordt licht en vrolijk uitgevoerd. Hier kan Tim zijn kwaliteiten laten horen.

32Quintette december 2013

Ook bij ‘How High The Moon’ een Grappelli opening. Weer een fraai intro, maar we moeten raden wat er gaat komen. Daarna een moordend tempo, maar Tim blijkt hier geen moeite mee te hebben.

De cd. gaat verder met bekende titels: ‘La Chanson de Rue’, ‘Piccadilly Stomp’, ‘J’Attendra’i, ‘Où Es-Tu Mon Amour’, ‘Swing 39’, ‘Souvenir de Villingen’, ‘Hesitation’, ‘Shine’,’The Nearness of You’, ‘Stompin’ at Decca’.

De razend snelle nummers die nu volgen zoals; ‘Piccadilly Stomp’, ‘Swing 39’, en ‘Stompin’ at Decca’, worden allemaal gespeeld in de kenmerkende Grappelli-stijl, snel natuurlijk, maar vooral met een heerlijke swing. Tim doet dit voortreffelijk, hij blijft de luisteraar boeien. Vooral ‘Swing 39’, dat als extra een fijne begeleiding krijgt van gitaar en bas, swingt de pan uit. Wanneer de gitaar soleert en de begeleiding alleen door de bas moet worden gedaan, hoor je duidelijk het vakmanschap van Roy Percy. De kenmerkende swing voor de Grappelli-stijl blijft er in.

In de rustige nummers kunnen Tim en Nigel hun gang gaan. Heerlijke improvisaties in ‘J’Attendrai’ en ‘Où Es-Tu Mon Amour’. Allemaal mooi van toon en goed op elkaar afgestemd.
Ook in ‘Souvenir de Villingen’, weer een schitterende samenwerking tussen viool en gitaar. Met een belangrijk deel voor de gitaar. Wat kan die Nigel spelen zeg.
Dan in een iets sneller, maar mooi tempo, horen we ‘Hesitation’. Hier de stuwende viool van Tim die alles spannend houdt.
Het gaat hier om een cd. waar je niet omheen kunt, met Tim Kliphuis als een van de beste vertegenwoordigers van de muziek van Stéphane Grappelli. Een geweldig trio dat alle faam in de wereld verdient.

Rob Huijsmans

33Quintette december 2013

Concertagenda

December

20 Quatre Tickets de Swing, Theaterhotel, Almelo. 22.00 u.
21 Thomas Baggerman Trio, Wijnhuis, Oktober. Breda. 13.00 u.
21 Lollo Meier Quintette & André Donni, Music Village, Brussel. België. 20.00 u
22 Nomad Swing Trio, De Nele, Ledestraat. 66 Lembeke. België. 15.00 u.
22 Reinier Voet/ Pigalle 44 & Hermine Deurloo, Café Kobalt Singel 2a A’dam.17.00 u.
27 The Strong and Silent Types, Edel, Amsterdam. 19.00 u.
29 Nomad Swing, Swingzapoppin, Thé-dansant, CC De Grote Post, Oostende. 15.00 u.
29 Orchestre Sans Jean & John Lighthart, Vergulde Gaper, Prinsenstr. 30 A’dam 16.00 u.
29 Paulus Schäfer & Dominique Paats, Theater Speelhuis, Helmond. 20.00 u.

Januari

11 The Strong and Silent Types, Hotel Sonnevanck, Wijk aan Zee. 21.00 u.
13 Nomad Swing, Patine Wijnbistro, Leopold de Waelplaats.1 Antwerpen. 20.30 u.
16 Nomad Swing, Kieboom, De Conickplein 18 Antwerpen. 21.30 u.
18 Nomad Swing, Scala, Dendermondesteenweg 163 Gent.
18 Paulus Schäfer, Django Follies, Les Riches Claires, Brussel. 20.00 u.
19 Paulus Schäfer, Django Follies, Rataplan, Antwerpen. 15.00 u.
19 Hot Club de Frank, Café Kobalt, Singel 2a, Amsterdam. 16.00 u.
21 Paulus Schäfer, Django Follies Kunsthumanoria, Brussel. 20.00 u.
26 Nomad Swing, Kieboom, De Conickplein 18 Antwerpen. 16.00 u.
26 Reinier Voet/Jan Brouwer, Orchestre Sans Jean, Vergulse Gaper A’dam. 16.00 u.
31 The Strong and Silent Types, Edel, Amsterdam. 19.00 u.
31 Nomad Swing, Herberg Macharius, Poortgebouw, Voorhoutkaai 43, Gent. 20.00 u.

Februari

2 The Strong and Silent Types, Herberg De Greate Pier, Kimswerd. 15.30 u.
8 Nomad Swing, Art Base, Rue des Sables 29, Brussel. 20.00 u.
9/10 Lollo Meier Quintet, Quecumbar Londen.
16 Hot Club de Frank, Culturele Stichting, Niedorp, Numansland. 20.00u.
16 Reinier Voet Trio, Café Langendijk, Zeeburgerstraat 1 Amsterdam. 16.00 u.
19 Hot Club de Frank, Stuka Fest. Enschede.
23 The Strong and Silent Types, Café Langendijk, Amsterdam. 16.00 u.
23 Reinier Voet & Pigalle 44, Café Kobalt, Singel 2a Amsterdam. 16.00 u.
25 Thomas Baggerman Trio, Eva sur Seine, Azijnfabriek, Den Bosch. 20.30 u.

Maart

7 Paulus Schäfer, Theater Wesopa, Weesp. 20.00 u.
9 Reinier Voet & Pigalle 44, Café Kobalt, Singel 2a, Amsterdam. 16.00 u.
21 Thomas Baggerman Trio, De Muizenval, Eersel. 21.00 u.
27 Thomas baggerman Trio, Eva sur Seine, Jazzroom, Breda.
29 Lollo Meier Quintet, Jazz Night, Kasteel Hoensbroek. 20.00 u.
30 Hot Club de Frank, Jazz Podium, Cultureel Centrum Jan van Besouw, Goirle. 16.15 u.

Reinier Voet/Jan Brouwer, IJkantine Ondinaweg15, A’dam. Iedere zondagm. van 15.30 u.
Reinier Voet/ Pigalle 44, Casablanca Zeedijk 26, A’dam. Iedere 4e dinsdag / maand. 21.00 u.
www.pigalle44.nl

34Quintette december 2013
Advertentie
35Quintette december 2013

Colofon

 

Redactie: John Desmares
john@hcdf.nl
redactiequintette@gmail.com

Vormgeving: Ton van der Steen

Teksten: John Desmares, Georg Lankester,Menno v.d. Reijden, Tim Kliphuis, P. v.
Voort, Dominique Nelis, Melvin Koenings en Mary Honcoop

Foto’s: Menno v.d. Reijden, Rien Nicasie, Jan v. Eerd, Mary Honcoop

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden artikelen te weigeren dan wel te redigeren of in te korten.
Voor de inhoud van de ingezonden stukken berust de verantwoordelijkheid bij de auteur.


ISSN: 138-3052

36Quintette december 2013

Nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten, concerten en sessies? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.


Aanmelden

Word donateur

Vind jij het ook belangrijk dat de gypsy jazz in Nederland bekend gemaakt en gehouden wordt? Steun ons dan in ons doel en word donateur!

 

Meer informatie

Contact

Ophemertsestraat 11
4061 RA Ophemert
Nederland

E: contact@hcdf.nl
T: 06 - 4262 7976

IBAN:NL83 INGB 0005311022
BIC/Swift: INGBNL2A

 

facebook-pagina Stichting HcdF